تبریزیان و ترکان آذربایجانی نه تنها تهران و اصفهان بلکه بخشی ازاستانبول رادر ادوار گذشته ساخته اند

در دوره صفویان ترکان و تبریزیان بخشی از اصفهان را و در دوره قاجار تهران را و باکوچ صنعتگران،معماران و هنرمندان و تجار توسط سلطان سلیم اینبار تبریزیان بخشی از استانبول را ساختند که امروز در نشست تخصصی دانشکده مهندسی معماری دانشگاه هنر تبریز نقش معمار باشی تبریز بررسی می شود‌.

واقعیت این است نقش تبریزیان در ساخت،توسعه، آبادانی و رونق اسلامبول در دوره عثمانی بر تاریخدانان و محققان پوشیده نیست.

عثمانی‌ها در ادوار مختلف تاریخ بویژه پس از جنگ چالدران و اشغال تبریز جمعی از هنرمندان، معماران ،صنعتگران،تجارو کاربلدان را برای ساخت بیشتر اسلامبول برده اند که کتاب تاثیر هنرمندان تبریزی در شکل گیری و گسترش مکتب استانبول دکتر یعقوب آژند برای مطالعه پیشنهاد می شود. امروز در دانشگاه هنر اسلامی تبریز نشست بررسی نقش،معمار علی تبریزی است که بیش از ۵۰ اثر از بناهای قنات و چشمه،تا قصر و مسجد و خانقاه در اسلامبول ساخته و لقب بزرگترین معمار جهان اسلام گرفته و کاخ های توپقایی،خسرو پاشا،قصر خاتونیه،و مساجد عظیمی چون سلطان سلیم، محمد پاشا،ایاز پاشا،بالی پاشا،اسیر علی ،استانبول که میلیونها گردشگر و در آمدهای هنگفتی به اقتصاد ترکیه دارند مدیون یادگارهاو شاهکارهای این معمار برخاسته از خاک هنر خیز و پاک تبریز است.

●فرج پورباسمنجی